Blog

Notorna je činjenica da su se teritorije nekadašnje Jugoslavije skoro čitav vek iseljavali pripadnici srpskog naroda. Ovi emigracioni trendovi su naročito bili izraženi za vreme i neposredno nakon Drugog svetskog rata, kao i za vreme ratova 90-tih godina prošlog veka, što za posledicu ima veliki broj Srba koji žive izvan matice.

Kod jednog broja ovih naših sunarodnika, iako pripadnika treće ili četvrte generacija Srba rođenih u najbogatijim zemljama poput SAD, Kanade, Australije, Švajcarske i drugih, i dalje tinja ljubav prema zemlji njihovih očeva i dedova. Zakon o državljanstvu Republike Srbije prepoznaje ovu kategoriju pretendenata na srpsko državljanstvo, te im omogućava da pod povoljnijim uslovima steknu srpsko državljanstvo po osnovu porekla.

USLOVI ZA STICANJE SRPSKOG DRŽAVLJANSTVA PO OSNOVU POREKLA

Kao prvi i najvažniji preduslov da bi stranac po ovom osnovu bio primljen u srpsko državljanstvo javlja se srpsko poreklo. Pripadnost srpskom narodu podrazumeva da su preci stranca (otac ili majka; deda ili baba; pradedada ili prababa) bili Srbi. U postupku dokazivanja će od velike pomoći biti lična dokumenta predaka na srpskom jeziku sa što više podataka koji bi omogućili da se predak smesti u srpski nacionalni korpus – npr. srpsko ime i prezime, izjašnjavanje kao pripadnik srpskog naroda/pravoslavac. Neophodno je da se srpsko poreklo utvrdi kod bilo koga od predaka stranca po pravoj nishodnoj liniji-npr. otac/majka; deda/baba. Na koncu, mora se dokazati rodbinska veza između pretka srpske nacionalne pripadnosti i samog stranca koji podnosi zahtev za srpsko državljanstvo po osnovu porekla.

Pravo da stekne srpsko državljanstvo po osnovu porekla ima stranac koji nema prebivalište na teritoriji Republike Srbije. Ovaj uslov, po pravilu, nije teško ispuniti s obzirom da su podnosioci najčešće strani državljani čiji su se dedovi ili očevi doselili sa teritorije bivše Jugoslavije. Potomci, sada podnosioci zahteva za srpsko državljanstvo, tako bivaju rođeni hiljadama kilometara daleko od otadžbine, u kojoj nisu nikada živeli.

Postoji uslov u pogledu starosne dobi podnosioca zahteva za sticanje srpskog državljanstva po ovom osnovu. Pravo na sticanje srpskog državljanstva po ovom osnovu  ima lice koje je navršilo 18 godina života. Takođe, neophodno je da lice nije lišeno poslovne sposobnosti.

Na koncu, neophodno je da podnosilac zahteva podnese izjavu da Republiku Srbiju smatra svojom državom. Ovu izjavu može dati stranac lično ili advokat u ime stranca, na osnovu advokatskog punomoćja.

Stranac je ovlašćen da zadrži strano državljanstvo u slučaju podnošenja zahteva za dobijanje srpskog državljanstva po osnovu porekla. Dakle, ne traži se otpust iz stranog državljanstva kao uslov za sticanje srpskog državljanstva. Ovo je suštinska pogodnost za pripadnike srpske dijaspore s obzirom da neće morati da se odriču državljanstva država u kojima su rođeni i žive, već će dozvoljava istovremeno posedovanje većeg broja državljanstava.

POSTUPAK STICANJA SRPSKOG DRŽAVLJANSTVA

O zahtevu za sticanje srpskog državljanstva odlučuje Ministarstvo unutrašnjih poslova Republike Srbije. Stranac može podneti zahtev lično ili preko punomoćnika. Po pravilu, kao punomoćnici se javljaju advokati koje stranci ovlašćuju putem advokatskog punomoćja overenog u inostranstvu i propisno legalizovanog za upotrebu u Srbiji.

Zahtev za sticanje srpskog državljanstva se može podneti i za decu stranca pripadnika srpskog naroda do navršenih 18 godina života. U njihovo ime zahtev podnosi roditelj, podnosilac zahteva za sticanje srpskog državljanstva, pri čemu je neophodna i saglasnost drugog roditelja. Ukoliko je dete starije od 14 godina neophodna je i saglasnost deteta.

Postupak po zahtevima za sticanje državljanstva je hitan. Ukoliko se podnese sva neophodna dokumentacija postupak može biti okončan za 4-6 meseci.

Kada stekne srpsko državljanstvo lice se upisuje u matičnu knjigu rođenih u kojoj se vodi evidencija o državljanima Republike Srbije. Srpski državljani koji nisu rođeni na teritoriji Republike Srbije, niti u njoj imaju prebivalište ili boravište upisuju se u matičnu knjigu rođenih beogradske opštine „Stari Grad“.

Za više informacija o ovom, kao i o drugim pitanjima iz domena prava stranaca, najbolje da kontaktirate advokata.